Bắn nỏ, Tung Còn và Đẩy gậy vốn dĩ là những trò chơi dân gian quen thuộc với đồng bào dân tộc, kỹ năng chơi được hình thành từ chính đời sống thường ngày.

Bắn nỏ được xem là trò chơi tiêu biểu cho truyền thống thượng võ của đồng bào các dân tộc thiểu số, xuất phát từ truyền thống đấu tranh sinh tồn của tổ tiên đó là săn bắt để sinh sống.

Tung còn (Ném còn) là một trò chơi dân gian Việt Nam phổ biến trong các dịp lễ hội đầu năm của các dân tộc Tày, Thái, Mường... Ý nghĩa của trò chơi là cầu mong mùa màng tươi tốt, vạn vật sinh sôi nảy nở và cầu mong giao hòa âm dương, đất trời.

Đẩy gậy là trò chơi dân gian giữa thanh niên trai tráng khỏe mạnh tổ chức vào các dịp lễ hội, Tết để vui chơi, rèn luyện sức khỏe.

Ban Tổ chức trao Huy chương Bạc cho Đội bóng chuyền da nội dung nữ của tỉnh Cao Bằng. Ảnh: Ảnh: Baodantoc.vn

Do được tổ chức thường xuyên, các kỹ năng được cải tiến, sáng tạo và tiến tới có những quy định chung giữa các dân tộc, vùng miền, dần dần nó trở thành những môn thể thao của đồng bào dân tộc tham gia ở các hội thi cấp tỉnh, cấp khu vực và toàn quốc. Trong những năm qua, tỉnh Ninh Bình đã tích cực thành lập các đoàn vận động viên tham dự các Hội thi Thể thao các dân tộc thiểu số toàn quốc.

Năm 2022, Sở Văn hoá và Thể thao tỉnh Ninh Bình đã phối hợp với UBND huyện Nho Quan thành lập Đoàn vận động viên tham dự Hội thi Thể thao các dân tộc thiểu số toàn quốc lần thứ XII tại tỉnh Lào Cai, góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, tăng cường tinh thần đoàn kết, gắn bó trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam, đặc biệt là việc quan tâm đời sống văn hóa tinh thần, thể chất cho đồng bào các dân tộc thiểu số, cũng như giữ gìn và phát huy giá trị của các môn thể thao dân tộc, trò chơi vận động.

Năm 2023, Sở Văn hoá và Thể thao tỉnh Ninh Bình đã phối hợp với UBND huyện Nho Quan thành lập đoàn VĐV tham dự Hội thi Thể thao các dân tộc thiểu số toàn quốc lần thứ XIII tại Cao Bằng với 13 VĐV, ở 03 môn là: Bắn nỏ, tung còn và đẩy gậy.

Các vận động viên thi đấu môn đẩy gậy. Ảnh: Baodantoc.vn

Việc tham gia Hội thi Thể thao các dân tộc thiểu số toàn quốc năm 2023 mang rất nhiều ý nghĩa, cụ thể: Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc: Hội thi Thể thao các dân tộc thiểu số là dịp để các dân tộc thiểu số trên toàn quốc giới thiệu và bảo tồn những nét văn hóa độc đáo qua các môn thể thao truyền thống. Việc tham gia hội thi giúp duy trì và phát huy các trò chơi dân gian, phong tục tập quán, cùng các giá trị văn hóa đặc sắc của các cộng đồng dân tộc thiểu số, góp phần bảo vệ di sản văn hóa dân tộc. Giao lưu, học hỏi và thắt chặt tình đoàn kết: Hội thi là cơ hội để các dân tộc thiểu số trên khắp mọi miền đất nước giao lưu, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau trong việc tổ chức và tham gia các hoạt động thể thao. Điều này không chỉ giúp thắt chặt mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị giữa các cộng đồng dân tộc mà còn tạo ra sự hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau trong xã hội đa văn hóa. Khẳng định vị thế thể thao dân tộc thiểu số: Việc tham gia Hội thi Thể thao các dân tộc thiểu số toàn quốc còn là cơ hội để khẳng định vị thế và sự đóng góp của thể thao dân tộc thiểu số vào nền thể thao chung của đất nước. Nó thúc đẩy sự phát triển của các môn thể thao truyền thống và làm phong phú thêm bộ môn thể thao quốc gia. Thúc đẩy phát triển thể chất và tinh thần cho người dân tộc thiểu số: Hội thi tạo điều kiện cho cộng đồng dân tộc thiểu số được tham gia vào các hoạt động thể thao, giúp cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần của các vận động viên, đồng thời thúc đẩy tinh thần đoàn kết, ý chí vươn lên trong cuộc sống.

Đây cũng là cơ hội để tăng cường sự tham gia của người dân tộc thiểu số vào các hoạt động thể thao, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống. Tạo cơ hội phát triển tài năng thể thao trong cộng đồng dân tộc thiểu số: Tham gia Hội thi cũng là cơ hội để phát hiện và bồi dưỡng các tài năng thể thao trong cộng đồng dân tộc thiểu số, giúp họ có cơ hội thể hiện khả năng, từ đó mở rộng cơ hội tham gia vào các giải đấu thể thao quốc gia hoặc quốc tế. Điều này góp phần nâng cao năng lực thể thao của các dân tộc thiểu số, thúc đẩy sự nghiệp thể thao chung của đất nước. Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục cộng đồng: Hội thi Thể thao các dân tộc thiểu số cũng mang ý nghĩa lớn trong việc tuyên truyền về thể thao, sức khỏe và tinh thần thể thao đến toàn thể cộng đồng, đặc biệt là tại các vùng miền núi, vùng sâu, vùng xa. Nó giúp nâng cao nhận thức của người dân về vai trò của thể thao trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển toàn diện. Góp phần phát triển kinh tế - xã hội khu vực dân tộc thiểu số: Hội thi không chỉ thúc đẩy hoạt động thể thao mà còn có tác động tích cực đến các hoạt động xã hội và kinh tế ở các khu vực dân tộc thiểu số. Các sự kiện thể thao này thu hút sự chú ý của công chúng, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của du lịch, tạo cơ hội việc làm và nâng cao đời sống cho người dân.

Cùng với việc dành nhiều nguồn lực đầu tư cho các môn thể thao thành tích cao, thời gian qua, tỉnh ta luôn quan tâm đẩy mạnh phong trào thể dục thể thao quần chúng, trong đó đặc biệt chú trọng gìn giữ, phát triển các môn thể thao dân tộc. Qua đó, đã thu hút đông đảo người dân tham gia tập luyện, thi đấu, không chỉ giúp nâng cao sức khỏe, đời sống tinh thần mà còn nhân rộng Phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống các dân tộc./.

Hải Hà