Với đặc thù và tiềm năng về thiên nhiên-văn hóa-lịch sử, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Ninh Bình đề ra quyết tâm xây dựng Hoa Lư-Ninh Bình trở thành Đô thị di sản thiên niên kỷ, nằm trong mục tiêu chung đưa tỉnh Ninh Bình đến năm 2030 cơ bản đạt tiêu chí thành phố trực thuộc Trung ương. Có thể nói, mục tiêu trên là phù hợp với tiềm năng, thế mạnh của tỉnh Ninh Bình và xu thế phát triển chung trên toàn thế giới.

HĐND tỉnh Ninh Bình đã ban hành nghị quyết về việc thông qua chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã tỉnh Ninh Bình, giai đoạn 2023-2025 vào đầu tháng 8 năm 2024. Theo Nghị quyết, HĐND tỉnh Ninh Bình tán thành chủ trương thành lập thành phố Hoa Lư, trên cơ sở nhập nguyên trạng toàn bộ 103,49km2 diện tích tự nhiên, quy mô dân số là 83.613 người của huyện Hoa Lư và 46,75km2 diện tích tự nhiên, quy mô dân số là 154.596 người của thành phố Ninh Bình.

Ninh Bình phấn đấu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương mang đặc trưng của Đô thị Di sản thiên niên kỷ, thành phố sáng tạo. Ảnh: Minh Vũ

Sau khi thành lập, thành phố Hoa Lư có diện tích tự nhiên là 150,24km2 và quy mô dân số là 238.209 người. Việc nhập huyện Hoa Lư và thành phố Ninh Bình để thành lập thành phố Hoa Lư không chỉ là yêu cầu bắt buộc theo chủ trương của Bộ Chính trị, Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Nghị quyết của Chính phủ về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030 mà còn xuất phát từ yêu cầu thực tiễn phát triển của thành phố Ninh Bình để xứng tầm là trung tâm đô thị hạt nhân của tỉnh, hướng tới mục tiêu chung phấn đấu đưa Ninh Bình trở thành thành phố trực thuộc Trung ương mang đặc trưng của Đô thị Di sản thiên niên kỷ, thành phố sáng tạo…

Một thoáng quê hương. Ảnh: Trường Huy

Trong suốt chiều dài lịch sử hình thành và phát triển, thành phố Ninh Bình và huyện Hoa Lư đã nhiều lần chia tách, sáp nhập, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính với nhau; là khu vực gắn liền với nền tảng giá trị văn hóa - lịch sử của Cố đô Hoa Lư và giá trị nổi bật toàn cầu của Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới Quần thể danh thắng Tràng An, nên huyện Hoa Lư và thành phố Ninh Bình có chung các yếu tố đặc thù về truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán của vùng Cố đô. Chính vì vậy, sáp nhập huyện Hoa Lư vào thành phố Ninh Bình để thành lập thành phố Hoa Lư nhằm tiếp nối truyền thống lịch sử lâu đời của vùng đất này. Không những thế, việc thành lập thành phố Hoa Lư sẽ đảm bảo phù hợp với các định hướng quy hoạch và phát triển đô thị, tính chất ĐVHC mới sau hợp nhất là "Đô thị Di sản thiên niên kỷ". Đây cũng là cơ sở để hoàn thiện các tiêu chí công nhận ĐVHC mới sau hợp nhất (thành phố Hoa Lư) là đô thị loại I trực thuộc tỉnh.

Việc nhập huyện Hoa Lư và thành phố Ninh Bình để thành lập thành phố Hoa Lư là nhu cầu tất yếu và thật sự cần thiết để mở rộng phạm vi quản lý của chính quyền đô thị thay cho chính quyền nông thôn hiện hữu, đáp ứng yêu cầu quản lý của chính quyền cơ sở đối với khu vực đang trong quá trình đô thị hóa cao; tạo dư địa, điều kiện để mở rộng không gian phát triển đô thị, nâng cao tỷ lệ đô thị hóa của tỉnh; góp phần tăng quy mô đơn vị hành chính, tinh gọn bộ máy, tinh giảm biên chế, nâng cao hiệu quả đầu tư kinh tế - xã hội, hiệu quả, hiệu lực hoạt động của hệ thống chính trị.

Thành phố Hoa Lư sau khi thành lập sẽ là thành phố đặc biệt của Việt Nam, khi sở hữu Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới - Quần thể danh thắng Tràng An. Đây cũng là thành phố có di sản "kép" đầu tiên của Việt Nam và Đông Nam Á. Tỉnh Ninh Bình phấn đấu xây dựng thành phố Hoa Lư trong tương lai sẽ là thành phố trực thuộc trung ương, mang đặc trưng "Đô thị di sản thiên niên kỷ", thành phố sáng tạo mang tầm cỡ quốc tế.

Tùng Lâm