Hàng tuần nay, từ 5 giờ 30 sáng, nhiều nông dân xã Gia Tiến đã có mặt ở ruộng để chọn cắt những quả dưa lê đến kỳ thu hoạch,  xuất bán cho các thương lái đến thu mua tại ruộng. Quan niệm "nắng tốt dưa, mưa tốt lúa" rất đúng, bởi ở vụ này, dưa không chỉ được mùa, quả to, mà còn không sâu, nên bán rất được giá. 

Gia đình anh Nguyễn Đức Tân, thôn Hán Nam, xã Gia Tiến trồng dưa lê trên diện tích 4 sào. Hiện đang vào mùa thu hoạch, mỗi ngày gia đình anh thu hoạch từ 2-3 tạ dưa lê, đầu ra rộng mở, được xuất bán cho thương lái ngay tại ruộng với giá bán từ 10-11 nghìn đồng/kg. "Trồng dưa lê được-mất theo thời tiết. Nếu nắng to như những ngày vừa qua, dưa lê phát triển tốt, quả ngọt, còn gặp mưa nhiều thì dưa quả nhỏ, hay sâu, nhạt, coi như mất trắng... Tất nhiên, kỹ thuật trồng dưa phải được tích lũy và rút kinh nghiệm dần qua nhiều vụ. Dưa khi đã ra quả to, cần tưới nước hàng ngày, nhưng lại không được tưới đậm nước - anh Tân cho biết.

Cũng như nhiều hộ gia đình trồng dưa tại đây, gia đình chị Nguyễn Thị Lư luôn hồi hộp từ những ngày tháng 6, là thời điểm quyết định lứa dưa có được chín ngọt, bội thu hay không. Chị Lư cho biết, chị trồng 5 sào dưa lê, nhờ chăm sóc cẩn thận, cộng thêm thời tiết khô ráo, nhiều nắng nên đã cho thu hoạch tốt. Hiện mỗi ngày gia đình chị Lư thu 2-3 tạ quả, ước thu về 1,5-1,7 tấn dưa lê vụ này, cho thu nhập ít nhất cũng trên chục triệu đồng.

Theo nhiều người trồng dưa lê, kỹ thuật trồng loại cây này không khó, thậm chí đơn giản, nhưng đây là cây trồng phụ thuộc nhiều vào thời tiết. Nếu thời tiết nhiều nắng, khô hạn, dưa sẽ phát triển thuận lợi, cho quả to, ngọt; còn nếu thời tiết mưa nhiều coi như nắm chắc thua lỗ. Như vụ dưa năm 2019, gần đến ngày thu hoạch, dưa bị nổ dây do thiếu nắng, gây mất mùa. May mắn năm nay, dưa lê trồng gặp nắng, sai quả, chín đúng mùa... Mỗi ngày, nông dân xã Gia Tiến "đội nắng" thu hoạch hàng trăm tấn dưa lê, xuất bán đi các nơi trong và ngoài tỉnh.

Hiện tại, dưa lê đang vào chính vụ, giá dưa bán cho thương lái dao động từ 10-11 nghìn đồng/kg, giá bán lẻ từ 15-18 nghìn đồng/kg. Anh Trần Trọng Hiệp, thương lái mua dưa cho biết, anh đã có nhiều năm thu mua dưa lê của bà con xã Gia Tiến. 

Nhưng năm nay dưa được mùa, được giá, bà con nông dân phấn khởi, anh cũng vui theo. Chất lượng dưa ngon, người buôn bán cũng thuận lợi, người tiêu dùng dễ chấp nhận. Những ngày thu hoạch dưa chính vụ, anh Hiệp huy động 4-5 xe tải loại nhỏ đến cánh đồng dưa, chủ yếu thu mua vào buổi sáng sớm để dưa tươi ngon. Hiện mỗi ngày anh thu mua từ 7-8 tấn dưa lê và chở đi nhiều nơi trong và ngoài tỉnh tiêu thụ. 

Theo ông Đỗ Hữu Thanh, Chủ tịch UBND xã Gia Tiến (huyện Gia Viễn), dưa lê Gia Tiến đã có thương hiệu hàng chục năm nay. Trước đây, diện tích trồng dưa lê khá rộng, với khoảng 25ha, nhưng hiện xã Gia Tiến đã quy hoạch diện tích 12 ha chuyên canh trồng dưa. 

Người dân nơi đây xác định trồng dưa lê để có thêm việc làm, thêm thu nhập, do dưa không đòi hỏi cao về đầu tư, kỹ thuật trồng, chăm sóc. Trừ chi phí giống, phân bón, mỗi sào dưa cho thu nhập 2,2-2,5 triệu đồng/sào; khi dưa được chăm sóc tốt, được mùa, được giá, thu nhập có khi 3,5-4 triệu đồng/sào, cao hơn thu nhập từ trồng lúa. Trồng dưa lê cũng cho năng suất và giá bán cao hơn dưa bở, nên vài năm gần đây, nhiều người dân Gia Tiến đã chuyển sang trồng nhiều diện tích dưa lê...

Được biết, dưa lê là loại cây có thời gian sinh trưởng ngắn ngày so với nhiều loại rau màu khác, lại không cần tốn nhiều công sức chăm sóc, có thể tiết kiệm chi phí do tận dụng được nilon từ vụ trước. Hàng năm, dưa lê được trồng làm 2 vụ, vào tháng 3 và tháng 6. Thời gian từ khi trồng đến thu hoạch chỉ trên dưới 1 tháng. Một năm quay vòng 2 vụ dưa lê sẽ cho thu nhập trên 5 triệu đồng/sào. 

Hơn nữa, cây trồng này ít bón phân hóa học, chủ yếu dùng phân vi sinh nên đảm bảo an toàn cho người sản xuất và tiêu dùng. Nếu gặp thời tiết thuận lợi, cây dưa lê sẽ cho thu nhập cao, góp phần nâng cao giá trị hàng hóa trên đơn vị canh tác. Vấn đề còn lại phụ thuộc vào đầu ra cho sản phẩm, cần một thị trường ổn định, với giá xuất bán không bị ép, sẽ giúp nông dân nâng cao thu nhập.

Đinh Hạnh (Theo Baoninhbinh.org.vn)